[Toudisław]

Biografia Kapuśćińskiego. Z jego nie oficjalnej strony

Cytat:

Ryszard Kapuściński, żyjąca legenda polskiego i światowego reportażu, często określany jest jako "człowiek obdarzony absolutnym wyczuciem informacji, klimatu i wydarzeń". Posiada niesamowitą zdolność obserwacji i spostrzegania tego, co dla innych jest niewidoczne. Posiada instynkt reportera prowadzący go wszędzie tam, gdzie coś się dzieje. Potrafi doskonale obserwować i analizować otoczenie, szybko staje się częścią obserwowanego środowiska, a dzięki swojej neutralności potrafi w pełni obiektywnie ocenić to, co widzi. Ryszard Kapuściński, zawód - reporter. Urodził się 4 marca 1932 roku w Pińsku [zdjęcie domu...] ,na Polesiu (dzisiejsza Białoruś). W latach 1952 - 1956 studiuje na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Po studiach powraca do "Sztandaru Młodych" (pisał tam będząc jeszcze przed maturą). Praca w gazecie była prawdziwą szkołą dla pióra młodego i zdolnego dziennikarza. Już wtedy zauważono jego zdolności reporterskie. Jego reportaże z Nowej Huty bardzo podobały się ówczesnym władzom ( w nagrodę otrzymuje Złoty Krzyż Zasługi). Wkrótce po tym zostaje wysłany w pierwszą zawodową podróż zagraniczną do Pekinu. Powraca jednak przedwcześnie (zamieszki w 1956), manifestując w ten sposób solidarność z redakcją "Sztandaru Młodych". Zostaje ukarany wydaleniem ze "Sztandaru". Wktótce po tym zostaje redaktorem działu krajowego w "Polityce". Tygodnik zapewnia mu warsztat pracy, Kapuściński dużo podróżuje, pisze. Jego reportaże krajowe zapewniają mu wielką popularność. Prawdziwą sławę przynoszą mu jednak relacje z ogarniętego wojną domową Konga w 1958 roku. Podróż do Afryki prawdziwie rozbudziła zamiłowania reporterskie Kapuścińskiego, zaczął On rozumieć, że to co szczególnie Go interesuje to: " zafascynowanie krajami budzącymi się do życia, nowymi kontynentami, gdzie wszystko dopiero staje się, gdzie nędza i głód splataja się z nadziejami na lepsze jutro". Debiut literacki znanego i cenionego już wówczas reportera to "Busz po polsku" z 1962 roku - czyli cykl reportaży o tematyce krajowej. W tym też roku zostaje pracownikiem Polskiej Agencji Prasowej. To właśnie z ramienia PAP-u zostaje wysłany aż na sześć lat do Afryki. Pobyt na czarnym lądzie był okresem szczególnie intensywnej i ciężkiej pracy reporterskiej. Kontynent podlegał bolesnym tansformacjom i ewolucjom, zmieniały się rządy, wybuchały rebelie i powstania. Wszędzie tam , gdzie działo się dużo, był Kapuściński. Potrafił On w doskonały sposób przewidzieć to, co ma się wydarzyć, potrafił przewidzieć i uprzedzić pewne wydarzenia. Ta zdolność wynikała z doskonałej znajomości i rozeznania w sprawach Afryki. Kapuściński potrafił wyczuć wewnętrzne napięcia, posiadał prawdziwy instynkt reportera. Powstała nawet pewna anegdota, w której to pracownicy pewnego przedstawicielstwa dyplomatycznego opowiadali z podziwem, jak to Kapuściński przyjechał i po czterech dniach kręcenia się po mieście wiedział lepiej, co się tam działo niż oni, którzy byli tam od dawna. Był wszędzie tam , gdzie inni bali się być. Już wtedy mówił o sobie, że pisze tylko o tym , co osobiście widział i przeżył. Często ryzykował własnym życiem i zdrowiem. Bez wątpienia było to jednym z powodów ogromnej popularności autora wśród cztelników. Bezpośrednim efektem tej podrózy były ksiązki "Czarne gwiazdy" (1963) i "Gdyby cała Afryka" (1969). W 1968 roku powraca do kraju na rehabilitację po malarycznym zapaleniu opon mózgowych i gruźlicy. Nie może jednak usiedzieć na miejscu, wkrótce wyrusza na Kaukaz podróżuje po południowych republikach ZSRR. Efektem tej podróży jest "Kirgiz schodzi z konia" (1968). W tym samym roku wyjeżdza na pięć lat do Ameryki Południowej, jest kolejno stałym korespondentem w Chile, Brazylii i Meksyku. Tam, podobnie jak w Afryce, staje się świadkiem krwawych zamieszek i zamachów stanu. Owocami tych obserwacji są książki "Chrystus z karabinem na ramieniu" (1975) i "Wojna futbolowa" (1978). Kapuściński jest niezwykle ruchliwy, nie potrafi ustać w miejscu, ciągle szuka tematów. Pobyt w Ameryce Południowej przerywa wyjazdem do Polski, aby po paru miesiącach znowu powrócić do Meksyku. W 1974 odwiedza Azję i Afrykę, w 1975 Bliski Wschód, w latach 1975/1976 - Angolę, co ma wyraz w książce "Jeszcze jeden dzień życia" (1976). Szczególnie ważne książki związane z tym okresem to "Cesarz" (1978) i "Szachinszach" (1982) . W książkach tych, Kapuściński zaskoczył wszystkich sposobem przedstawienia reportażu. Łącząc cechy reportażu z powieścią, dał się poznać jako doskonały pisarz. Książki te odbiły się światowym echem przynosząc laury uznania dla pióra Kapuścińskiego. Szczególnie głośno mówiono o "Cesarzu", książka ujawniającej kulisy dworu cesarza Hejle Sellasje. Postać cesarza obnaża powszechne mechanizmy porządku totalitarnego. Wysoki poziom książki odzwierciedlony został w trzydziestu przekładach językowych (m.in. na japoński i perski). Adaptacja teatralna z 1979 roku wywołała zachwyt w Toronto, Amsterdamie, Oslo, Budapeszcie. Lata 80-te to okres odpoczynku i wytchnienia. Kapuściński wydaje się zmęczony relacjonowaniem rewolucji i przewrotów. Z reportera staje się publicystą, pisarzem, poetą i myślicielem. Wyrazem tego jest zbiór wierszy "Notes" (1986) oraz "Lapidarium" (1990) - cykl aforyzmów i refleksji nad życiem. Jednak okres "reporterskiego oddechu" nie trwał długo. Już w 1993 wydaje "Imperium", książkę będącą relacją z podróży po byłych południowych republikach ZSRR. Książka jest opisem zmian, jakie zaszły po upadku ZSRR. Kapuściński porównuje to z obrazem republik z 1968 roku. "Imperium" doskonale opisuje współczesną Rosję. Przedstawia Gruzję, Afganistan, Kirgizję i inne republiki południowe , jako kraje o bogatej kulturze i tradycji. Kolejną książką Kapuścińskiego jest "Heban" (1998) ksiązka , która powraca do tematu afrykańskiego. W 2000 ukazuje się czwarta część Lapidarów Lapidarium IV . Jesienią 2000 wydany zostaje album fotograficzny Z Afryki zawierający zdjęcia z afrykańskich podróży Kapuścińskiego. Kolejną książką jest Lapidarium V (listopad 2002). W 2003 ukazuje się Autoportret reportera. Autor biografii: Maciej Skórczewski

# 1962 Busz po polsku
# 1963 Czarne gwiazdy
# 1968 Kirgiz schodzi z konia
# 1969 Gdyby cała Afryka
# 1969 Che Guevara - Dziennik z Boliwii (przekład i przypisy R. Kapuścińskiego)
# 1970 Dlaczego zginął Karl von Spreti?
# 1975 Chrystus z karabinem na ramieniu
# 1976 Jeszcze dzień życia
# 1978 Wojna futbolowa
# 1978 Cesarz
* 1982 Szachinszach

* 1986 Notes (tomik wierszy)
* 1988 Wrzenie świata (zbiór)
* 1990 Lapidarium
* 1993 Imperium
* 1995 Lapidarium II
* 1997 Lapidarium III
* 1998 Heban
* 2000 Lapidarium IV
* 2000 Z Afryki (album fotograficzny)
* 2001 Lapidarium V
* 2003 Autoportret reportera
* 2004 Podróże z Herodotem
* 2006 Prawa natury (tomik wierszy)
* 2006 Ten Inny
* 2007 Lapidarium VI

Po śmierci autora wydano:

* 2007 Rwący nurt historii. Zapiski o XX i XXI wieku
* 2008 Dałem głos ubogim



A jak jest wasza opinia o jego twórczości ? Które jego książki są wam najbliższe. Jak patrzycie na jego działalności ? Czy pisząc z za żelaznej kurtyny mógł pozostać obiektywny ? Czy pisał to co wiedział czy to co chciał widzieć system ?

[You Know My Name]

[Toudisław]

[Beata]

Ryszard Kapuściński - jeden z moich najukochańszych. W kolekcji brakuje mi tylko "Dlaczego zginął Karl von Spreti" - pozostałe pozycje posiadane i przeczytane (niektóre po wielokroć). Bardzo mądry pisarz. Bardzo żałuję, że już nas opuścił. Jego proza jest tak esencjonalna, tak wysmakowana... w jednym z wywiadów mówił, że czasem nad jednym zdaniem pracował cały dzień, zanim osiągnął to, co chciał, co zamierzył.

Nic mnie nie obchodzą doniesienia nt. Jego rzekomej czy rzeczywistej współpracy z SB - pragnę tylko zauważyć, że każdy, kto w tamtych latach wyjeżdżał, był na takie kontakty narażony. I wcale nie musiał wiedzieć, że z funkcjonariuszem SB rozmawia - wszak oni ometkowani nie byli...

Toudi Ja nie odebrałam treści z "Kirgiza..." jako podziwu dla Rosji i systemu. Odczytałam je bardziej jako podziw dla ogromu przedsięwzięcia, za jakie się zabrano. Przypuszczam, że gdyby Kapuściński np. o "Złotych wrotach" coś pisał, to też by podziw dla geniuszu budowniczych wyrażał.

[Ł]

Popieram Toudiego i w jego pytaniach nie widze nic złego. Za to postawa Beaty i Maga wydaje mi się nieco dziwna żeby nie powiedzieć nie na miejscu.

Przypomniał mi się świetny felieton Ziemkiewicza propo polityki historycznej w którym pisał "Abp Życiński, autor może najbardziej namiętnych jego apologii, szykuje już ponoć zaktualizowaną polską wersję “Dziejów apostolskich”. Święty Paweł będzie w niej wyzywać od najgorszych i straszyć sądami za insynuacje, jakoby kiedyś był Szawłem, a apostołowie solidarnie grozić rękoczynami oszczercom twierdzącym, że ich kolega Piotr kiedykolwiek, bodaj raz, zaparł się Pana." I to jest chyba bolączka naszych czasów że ludzi zasłużonych z tego czy innego powodu, zaczynamy bronić murem mimo iż są to tylko ludzie również popełnijący decyzje niejednoznaczne moralnie czy błędy. Natomiast wrogów nie szanujemy, są nie tylko wrogami ale też przygłupami, odbieramy im atrybuty ludzkie, wdeptujemy w ziemię.

Kapuściński napewo wiedział kto go wypuszcza za granicę i czego oczekuje, - próba obrony K. przez Beate w sylu że bezpieczniak nie ma wypisane na czole że jest bezpieczniakiem, raczej godzi w inteligencje Kapuścińskiego. Oburzenie Maga że jak wogóle można zadać pytanie że Kapuściński pisał to co chciał system też wydaje misię dziwnie, zwłąszcza że system ten nie był wcale taki głupi i często inspirował i tworzył powstawanie tak zwanych wentyli bezpieczeństwa - zarówno działaności pojedyńczych osób jak i całych stworzyszeń (np. Klub Krzywego Koła). Kapuściński napewno najlepiej zdawał sobie z tego sprawę że może więcej niż inni, ale tez nie może przesadzac. Jak dla mnie oceniam jego działaność bardzo pozytywnie mimo tej świadomości że świadomie poszedł na współprace z służbami specjalnymi, oraz czasem propagandował (być może wynikało to nie tyle z zachęt służb co poprostu z własnych jego przekonań i byłoszczere).

Moją ulubioną ksiązką Kapuścińskiego jest "Szachinszach" z 1982.

[Toudisław]

[Beata]

[Metzli]

A ja bym wolała, żeby w tematach w dziale literatura skupiać się bardziej na twórczości danego człowieka, omawianiu jego książek, jak się je odebrało. Bo jak widzę, że ma być to kolejny z serii tematów "grzebania w przeszłości" to aż się odechciewa takie rzeczy czytać ;P

Ja, Kapuścińskiego, a raczej jego książki odkryłam niedawno. Jak do tej pory przeczytałam Cesarza i Heban. Obie świetne pozycje. Cesarz to takie małe studium o władzy, a w Hebanie można obejrzeć nieznaną twarz Afryki. Z dala od wysoko postawionych oficjeli, a bliżej tych zwykłych ludzi i ich codziennych trosk. Na pewno sięgnę po kolejne jego książki

[Toudisław]

[Beata]

[Metzli]

Takie zaśmiecanie literatury Od poruszania takich spraw są imo inne wątki ;P

[Toudisław]

[Beata]

[Toudisław]

[Beata]

Właśnie skończyłam wydaną przez Czytelnik książkę Ryszarda Kapuścińskiego O książkach, ludziach i sztuce, będącą zbiorem recenzji, popełnionych do gazet, rekomendacji dla wydawnictw, laudacji konferencyjnych. Inicjatywę wydawcy chwalę, bo zbiera w jednej publikacji teksty, które inaczej zaginęły by gdzieś w czeluściach. I choć część tych tekstów ukazała się w gazetach, to przecież nie wszystkie. Praca nad książką rozpoczęła się w 2004 roku, jeszcze za życia Autora.

W książce znajduje się recenzja wewnętrzna z 1985 roku, rekomendująca wydanie książki Phillipa Knightleya "The First Casualty: From the Crimea to Vietnam: The War Correspondent as Hero. Propagandist, and Myth Maker", która nie doczekała się polskiego przekładu. Kapuściński o niej pisze tak (s.84-85): "Książka oparta jest na następującym pomyśle: z jednej strony autor streszcza rzeczywisty przebieg wojen, jakie wypelniały historię świata od połowy XIX wieku do połowy lat siedemdziesiątych naszego stulecia, z drugiej zaś opisuje, jak te wojny były relacjonowane w prasie amerykańskiej, angielskiej, francuskiej i niemieckiej. Kontrast zdumiewający, niezwykły: autor pokazuje jak bardzo obraz wojen przedstawiany w prasie odbiegał od tego, co na polach bitew dział się w rzeczywistości. Co więcej! Knightley daje dowody, jak sens wydarzeń odwracano w prasie o całe 180 stopni! Na przykład klęskę amerykańską w Pearl Harbour prasa tego kraju usiłowała przedstawić jako zwycięstwo amerykańskiego oręża! Dopiero po zakończeniu wojny przeciętny Amerykanin mógł dowiedzieć się, co rzeczywiście stało się w Pearl Harbour. Przykładów takich autor podaje dziesiątki."
W książce omówione są relacje prasowe poczynając od doniesień z amerykańskiej wojny domowej, poprzez ekspedycję generała Gordona w Sudanie, wojny burskie, wojnę rosyjsko-japońską w 1904 roku, pierwszą wojnę światową, agresję włoską na Abisynię, wojnę domową w Hiszpanii, drugą wojnę światową, wojnę w Korei, Algierii, aż po Wietnam. I na przykładach pokazane są cenzorskie działania wydawców i wojskowych. O ile chęć cenzurowania prasy przez wojsko w czasie wojny można jakoś tłumaczyć i usprawiedliwiać, o tyle działania wydawców, którzy potrafili całkowicie przerobić tekst tak, że wykręcali kota ogonem, stawiają słynną niezależność prasy w zupełnie nowym świetle (a nawet w cudzysłowie). Tę książkę chętnie bym przeczytała.

[Romulus]

Książka Artura Domosławskiego o Ryszardzie Kapuścińskim zanim się ukazała już wzbudziła podniecenie. Najpierw wdowa po pisarzu złożyła wniosek o zabezpieczenie powództwa w postaci wstrzymania publikacji. Sąd nie uwzględnił. Teraz ryczą autorytety niektóre (Bratkowski), że to niegodne, co Domosławski zrobił. I w ten deseń - ta sama idiotyczna histeria, jak przy książce o Wałęsie.

Co mnie śmieszy i w jakiś sposób gorszy, to miłość do autorytetów. Ślepa i chora. Jak już kogoś postawiliśmy na pomnik to wara wszystkim od niego. Choćby okazało się, że się myliliśmy, to to jest autorytet a autorytetów się nie szarga. Już pomijam to głupie ryczenie: bo Polacy to siacy i owacy i każdego zniszczą i oplują.

Ech, w zasadzie to szkoda o tych idiotach autorytetach pisać. Pisarstwo Kapuścińskiego broni się samo - nie potrzebuje takich wątpliwej jakości intelektualistów do obrony. Nawet jeśli Kapuściński ubarwiał swoje opowieści - co z tego? To nadal będą wybitne książki, tyle że już nie o faktach do końca. Jeśli Kapuściński - jak pisze Domosławski - nie do końca był poczciwą pierdołą w kontaktach z bezpieką, tylko bardziej raźno się z nią kumał - co z tego? Kumał się, aby jeździć po świecie i pisać książki. Jeśli donosił na kolegów (nie wiem, czy autor stawia taką tezę) - to jest to sprawa tych kolegów i ich pamięci o nim.

Artur Domosławski to nie jest jakiś wypłoszony dekomunizator i lustrator. Podjął się dzieła trudnego, które może mu sympatii nie zaskarbi, ale świadczy o jego odwadze. Czytałem jego jedną książkę - "Gorączkę latynoamerykańską". Dla mnie - pozycja wybitna. Jego reportaże również są pisane znakomitym stylem.

Fajnie byłoby zatem, gdyby "autorytety" przestały ujadać, bo zaczyna się to robić tak niestrawne i budzące pogardę jak przy obronie Polańskiego.

[Toudisław]

Ja już o tym pisałem. Kapusciński był dla mnie pisarzem fajnym ale troszkę pisarzem SF. Bo jego obraz tego gdzie był bywał tak jednostronny że aż fikcyjny. Warto porównać kirkiz zhodzi z konia oraz Imperium. Te seme sytuację komentowane są w inny sposób. Każda książka pisana tak by wpasowała się w to co akurat wypada pisać o Rosji

Czarne gwiazdy jak ktoś czytał. To uderza podobieństwo do potów Saiki

[Beata]

Bardzo lubię twórczość Kapuścińskiego i już niedługo będę mieć w swojej biblioteczce całą Jego prozę (lada moment ukaże się wznowienie "Dlaczego zginął Karl von Spreti?"). A lubię książki Kapuścińskiego nie dla poglądów, jakie tam widnieją (choć ciekawe jest obserwować, jak jego optyka się zmienia, nie wspominając już o tym, że jego stanowisko jest świadectwem historycznym, odzwierciedla ówczesne poglądy jakiejś tam grupy ludzi), ale dlatego, że dysponował fantastycznie dopracowanym warsztatem. Jego zdań nie da się skrócić bez uszczerbku dla treści przekazu. Znaczy, tak uważam.

Właśnie parę dni temu doszła mnie wieść o jakimś procesie o książkę i nadstawiłam uszu bardzo, bardzo, gdy padło nazwisko Kapuścińskiego. I efekt teraz jest taki, że zamówiłam "Ryszard Kapuściński. Biografia pisarza" Beaty Nowackiej i Zygmunta Ziątka wydaną przez Znak i zamierzam nabyć "Kapuściński non-fiction" Artura Domosławskiego wydaną przez Świat Książki. Przeczytam sobie obie pozycje, porównam (o ile będą porównywalne), zobaczymy. Bo na pewno na temat nieczytanej książki głosu nie zabiorę.

[toto]

[Toudisław]

[ASX76]

Ja tylko przypomnę, że nie brakuje godnych następców Kapuścińskiego w naszym pięknym, choć katolickim kraju: M. Szczygieł, W. Tochman, W. Jagielski, J. Hugo-Bader...
Piszą może i inaczej, co wcale nie znaczy że gorzej czy mniej ciekawie... I nie da się ich posądzić o "współpracę", tak na marginesie...
Myślę, że lektura ich książek będzie znacznie ciekawsza niż "dziobanie" biografii Kapuścińskiego.

[Toudisław]

[toto]

[mec]

swego czasu marcin kydryński też podważał prawdziwość relacji kapuścińskiego (chyba afrykańskich), więc dla mnie to żadne zaskoczenie, że kapuściński pisząc książki podkolorowywał historie.

[MrSpellu]

[Toudisław]

[toto]

[Toudisław]

[ASX76]

[You Know My Name]

No tak, bo i w Etiopii i Angoli i Iranie Polaków było jak mrówków. Co do tej polonii to bym był nieco ostrożniejszy z ocenami. Jeśli polonia owa donosiła obcym służbom na niejakiego Kapuścińskiego? Już taki ciężki żywot niezasymilowanych na obczyźnie, że jak się nie obrócisz to dupa z tyłu. Zawsze ktoś ma cię za wroga.